Η Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικού, γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Οκτωβρίου. Καθιερώθηκε το 1994 από την UNESCO, προκειμένου να τιμήσει τους μαχόμενους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο, που με το έργο τους συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξη, την πρόοδο και την ευημερία των κοινωνιών. Η 5η Οκτωβρίου είναι μια μέρα που θέτει στο επίκεντρο τους εκπαιδευτικούς, τις ανάγκες και τα προβλήματά τους, τιμώντας το πολύτιμο έργο τους και τον αγώνα που καταβάλλουν για την οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος για όλους τους μαθητές. Το θέμα που επιλέγηκε για τη φετινή Παγκόσμια Μέρα του Εκπαιδευτικού είναι: «Η αναδιαμόρφωση της εκπαίδευσης, ξεκινά από τους εκπαιδευτικούς[1]».
Τα τελευταία χρόνια, η πανδημία, οι παγκόσμιες αλλαγές, οι βίαιες συγκρούσεις, οι κοινωνικές ανισότητες, οι δημογραφικές αλλαγές, η στροφή στην ψηφιακή τεχνολογία και η περιβαλλοντική κρίση, έχουν προβληματίσει τη διεθνή κοινότητα για το μέλλον της εκπαίδευσης και τον ρόλο που διαδραματίζει στην αντιμετώπισή των κοινωνικών ανησυχιών. Όπως φάνηκε από την πανδημία, οι εκπαιδευτικοί είναι οι κινητήριοι μοχλοί των εκπαιδευτικών συστημάτων. Χωρίς αυτούς είναι αδύνατο να παρασχεθεί μια περιεκτική και δίκαιη ποιοτική εκπαίδευση σε κάθε μαθητή. Η πανδημία ήταν μια περίοδος πρόκλησης, όχι μόνο για τον τομέα της εκπαίδευσης. Μας έχει κάνει να συνειδητοποιήσουμε το πόσο εύθραυστα είναι τα πράγματα γύρω μας και πόσο σημαντική είναι η διασύνδεση, η επικοινωνία και η διάδραση. Ταυτόχρονα έχει καταδείξει πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της εποχής μας, όπως η κλιματική αλλαγή, οι αυξανόμενες ανισότητες και η ραγδαία τεχνολογική αλλαγή, μόνο εάν εργαστούμε όλοι μαζί.
Οι προκλήσεις, μπορούν να προσφέρουν μεγάλες ευκαιρίες για αλλαγή, βελτίωση και δημιουργία ενός καλύτερου μέλλοντος. Η εκπαίδευση έπαιζε πάντα σημαντικό ρόλο στην προώθηση του μετασχηματισμού στις ανθρώπινες κοινωνίες. Επομένως, για να διαμορφωθεί ένα βιώσιμο μέλλον, η ίδια η εκπαίδευση πρέπει να μεταμορφωθεί, να αναδιαμορφωθεί. Να αλλάξει! Στη διαμόρφωση του μέλλοντος και στον μετασχηματισμό της εκπαίδευσης, οι εκπαιδευτικοί διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο, όπως διαφάνηκε και στην κορύφωση της πανδημίας. Οι εκπαιδευτικοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση της κρίσης και των εκπαιδευτικών αναταραχών. Επινόησαν ξανά τον ρόλο τους, για να αντιμετωπίσουν μεταβαλλόμενες και αναδυόμενες απαιτήσεις. Οι περισσότεροι από αυτούς έπρεπε να αναδιοργανωθούν και να προσαρμόσουν τη διδασκαλία και τη μάθηση, σε διαδικασίες, ιδίως που σχετίζονται με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, και τη συμμετοχή σε δραστηριότητες για τη διασφάλιση της ασφάλειας των μαθητών και των οικογενειών τους, παρέχοντας κοινωνικο-συναισθηματική και ψυχολογική υποστήριξη. Στήριξαν τους μαθητές εξοπλίζοντάς τους με θεμελιώδεις δεξιότητες, διεγείροντας την περιέργειά τους και την ικανότητά τους να συνεχίσουν να μαθαίνουν καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους και καλλιεργώντας την αίσθηση του ανήκειν και της ευθύνης που έχει ο ένας για τον άλλον και για τον πλανήτη.
Τα εκπαιδευτικά συστήματα ωστόσο, δεν φαίνεται να είναι εξίσου έτοιμα να υποστηρίξουν τους εκπαιδευτικούς ώστε να αναπτύξουν πλήρως το ταλέντο τους, να αξιοποιήσουν τις γνώσεις τους και να χρησιμοποιούν την παιδαγωγική τους κρίση, για να αναδιαμορφώσουν την εκπαίδευση. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να υποστηριχθούν ώστε να καινοτομούν και να μεταμορφώνουν τη διδασκαλία εκ των έσω. Κάθε χώρα πρέπει να προσπαθήσει να έχει κατάλληλο εκπαιδευτικό ανθρώπινο δυναμικό, που εργοδοτείται σε επαγγελματικά πλαίσια, έχει εργασιακά κίνητρα και υποστηρίζεται συνεχώς. Αυτό συνεπάγεται επαρκή αριθμό καταρτισμένων εκπαιδευτικών με πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση και συνεχή επαγγελματική εξέλιξη καθ' όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους, βελτιωμένες συνθήκες εργασίας και αναγνώριση και ενίσχυση της αυτονομίας, της πρωτοβουλίας, της ηγεσίας και της ικανότητάς τους για καινοτομία.
Όσο καταπονημένος και αποδυναμωμένος είναι ένας εκπαιδευτικός, τόσο επηρεάζεται δυσμενώς και η ποιότητα της διδασκαλίας. Έτσι δημιουργούνται εμπόδια στη δυνατότητα του εκπαιδευτικού να παρέχει ίσες ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές, ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους, για την επίτευξη των επιθυμητών μαθησιακών αποτελεσμάτων. Η πανδημία έχει αναδείξει την ανάγκη να ενδυναμωθούν και να στηριχθούν οι εκπαιδευτικοί, ώστε να παίξουν τον ρόλο τους στους αναμενόμενους μετασχηματισμούς στην εκπαίδευση. Οι συνθήκες εργασίας πολλών εκπαιδευτικών δεν είναι επαρκείς και υπονομεύουν την ελκυστικότητα του επαγγέλματος. Είναι γνωστά και χιλιοειπωμένα τα ζητήματα που υπάρχουν με συναδέλφους να βιώνουν την απουσία στοιχειωδών όρων εργασίας, ή την εργασία με απαράδεκτα και εξευτελιστικά εργασιακά καθεστώτα.
Έχει αναδειχθεί ο σημαντικός ρόλος των εκπαιδευτικών, αλλά αυτή η αναγνώριση εξακολουθεί να μην αντικατοπτρίζεται πλήρως στη χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής. Η πλειονότητα των Εκπαιδευτικών Οργανώσεων καταγράφουν ανησυχίες πως οι συνθήκες εργασίας επιδεινώνονται, η καθημερινότητα επιβαρύνεται και οι υποδομές για τη στήριξη της διδασκαλίας και της μάθησης δεν αποτελούν προτεραιότητα για την κυβέρνηση. Φαίνεται δε πως η τάση είναι να μη ζητείται η γνώμη των εκπαιδευτικών στη συνδιαμόρφωση πολιτικής και δεν συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων. Το καθεστώς εργασίας και οι συνθήκες εργασίας αποτρέπουν τους νέους να εισέλθουν στο επάγγελμα ή να έχουν κίνητρο για παραμονή στον χώρο της εκπαίδευσης. Ο μεγάλος αριθμός μαθητών ανά τάξη, οι μικρές αίθουσες διδασκαλίας, ο μεγάλος φόρτος εργασίας εκτός σχολικού ωραρίου, οι πολλαπλές προσδοκίες από την Προϊστάμενη Αρχή και τους γονείς, η συνεχής εργασιακή αβεβαιότητα για μεγάλο αριθμό εκπαιδευτικών, είναι μερικά από τα πολλά υπαρκτά προβλήματα που υπάρχουν στα σχολεία.
Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αξιοποιηθούν για να μεταμορφώσουν και να εκσυγχρονίσουν το επάγγελμα του εκπαιδευτικού. Έχουν τη δυνατότητα να γίνουν τα βασικά δομικά στοιχεία, για πιο ανθεκτικά εκπαιδευτικά συστήματα, ως οι κύριοι παράγοντες αλλαγής στην προετοιμασία των μαθητών για επίλυση των σύνθετων παγκόσμιων προβλημάτων σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο αλλά και αβέβαιο μέλλον. Η αναδιαμόρφωση της εκπαίδευσης λοιπόν, ξεκινά από τους εκπαιδευτικούς! Η πρόσβαση σε συνεχή επαγγελματική εξέλιξη, η συνεχής επαγγελματική υποστήριξη, η εργασία σε υγιείς και αξιοπρεπείς εργασιακές συνθήκες, οι σωστές υποδομές και μέσα, η συμμετοχή στον κοινωνικό και πολιτικό διάλογο για μεταμόρφωση της εκπαίδευσης εκ των έσω, η δυνατότητα τους εκπαιδευτικούς να καινοτομούν, είναι κάποια από τα στοιχεία που μπορούν να οδηγήσουν στην αναδιαμόρφωση της εκπαίδευσης. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να έχουν κεντρικό ρόλο σε όλα αυτά, με την απαραίτητη στήριξη, συνεργασία και συναντίληψη με την Πολιτεία.
[1] https://en.unesco.org/sites/default/files/wtd-2022-cn-en.pdf
Μιχάλης Αλεξόπουλος, Γενικός Οργανωτικός Γραμματέας ΠΟΕΔ, Γενικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ
Από το 1994 η UNESCO καικατ’ επέκταση οι Επίσημοι Φορείς της Εκπαίδευσης σε κάθε Κράτος, η Διεθνής των Εκπαιδευτικών και οι ανά τον κόσμο Εκπαιδευτικές Οργανώσεις έχουν ορίσει την 5η Οκτωβρίου κάθε χρόνου ως την Παγκόσμια Μέρα Εκπαιδευτικού. Η συγκεκριμένη μέρα ορίστηκε σε ανάμνηση της 5ης Οκτωβρίου του 1966, κατά την οποία συνομολογήθηκε μεταξύ του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, ILO και της UNESCO το ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ του Εκπαιδευτικού, το οποίο συνυπογράφηκε συνακόλουθα από όλα τα Κράτη Μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Συγκεκριμένα τη μέρα αυτή, 5 Οκτωβρίου 1966, οργανώθηκε από την UNESCO σε συνεργασία με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας ειδικό Διακυβερνητικό Συνέδριο, το οποίο υιοθέτησε το πλαίσιο των δικαιωμάτων και των υπευθυνοτήτων που συνιστούν και κατοχυρώνουν το στάτους του εκπαιδευτικού.
Στη διακήρυξη υποδεικνύονται τα διεθνώς αποδεκτά επίπεδα για την αρχική εκπαίδευση αλλά και τη συνεχή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, την εργοδότηση και τις συνθήκες διδασκαλίας, μάθησης και εργασίας.
Περιλαμβάνει αναλυτικά συστάσεις για τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών, σε διάφορα επίπεδα στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για την εκπαίδευση μέσα από την οδό των διαπραγματεύσεων με τις εκπαιδευτικές αρχές.
Κρίνεται, δε, ακόμα πιο σημαντική η συμμετοχή στις διεργασίας λήψης αποφάσεων περί διαμόρφωσης εκπαιδευτικής πολιτικής όταν υπογραμμίζεται από τη Διεθνή Κοινότητα ο εξαιρετικά σημαντικός ρόλος τους στην επίτευξη των στόχων της Ατζέντας 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, ιδιαίτερα για το Κεφάλαιο 4 που αφορά την Εκπαίδευση.
Ως εκ τούτου τη μέρα αυτή υπενθυμίζεται ο σημαντικός ρόλος των εκπαιδευτικών στην παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα αλλά και ευρύτερα στη διακυβέρνηση και σχεδιασμό πολιτικής για την εκπαίδευση.
Παγκόσμια Μέρα Εκπαιδευτικού 2022
Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως, για τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα του Εκπαιδευτικού, υπάρχει κοινή διακήρυξη της UNESCO, του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας ILO, της UNICEF και της Διεθνούς των Εκπαιδευτικών υπό τον γενικό τίτλο,
που δηλοί θέση «η αλλαγή στο περιεχόμενο και τον χαρακτήρα της εκπαίδευσης, ήτοι ο μετασχηματισμός της εκπαίδευσης αρχίζει από τους εκπαιδευτικούς» .
Ως επίκαιρο επισημαίνεται στη διακήρυξη το απόφθεγμα του μεγάλου στοχαστή και φιλόσοφου, προσηλωμένου στη δημοκρατία John Dewey (1959 – 1952): «δεν μπορείς να διδάξεις σήμερα με τον ίδιο τρόπο που έπραττες χθες για να προετοιμάσεις τους μαθητές για το αύριο». Πόσο μάλλον που το πλέον σίγουρο σήμερα, ακόμα και στον παρόντα χρόνο, είναι η αβεβαιότητα!
Τι είναι αυτό, άραγε, που ώθησε τους 4 Διεθνείς Οργανισμούς σε κοινή διακήρυξη φέτος; Μέσα από το κείμενο διαπιστώνεται και αναγνωρίζεται ο κρίσιμος ρόλος που οι εκπαιδευτικοί σε όλο τον κόσμο διαδραμάτισαν κρατώντας ζωντανή τη διαδικασία της μάθησης μέσα στο σκοτάδι που η πανδημία σκόρπισε σε όλο τον κόσμο. Σε πολλές, δε, χώρες, όπως και στην Κύπρο, χωρίς την αναγκαία υποδομή και εξοπλισμό αλλά και υποστήριξη από τις Αρμόδιες Αρχές.
Αυτή η διαπίστωση, τεκμηριωμένη με γεγονότα τριών χρόνων, οδηγεί και σε ένα ξεκάθαρο συμπέρασμα, το οποίο με συνοπτικό πλην ανάγλυφο τρόπο αποτυπώνεται ως αναγκαιότητα, στην οποία τα Κράτη καλούνται από τους 4 Οργανισμούς να απαντήσουν έμπρακτα και ουσιαστικά:
Ο εκπαιδευτικός:
- Μπορεί να απαντήσει στην πρόκληση της εκπαίδευσης του 21ου αιώνα με μοναδικό τρόπο και αυτό είναι αναμφισβήτητο,
- Πρέπει να έχει στη διάθεσή του όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να προσφέρει την ποιοτική μάθηση που δικαιούται το κάθε παιδί,
- Επιβάλλεται να μετέχει διά της συλλογικής, συνδικαλιστικής του έκφρασης στη διαμόρφωση πολιτικής και του σχεδιασμού υλοποίησης της,
- Είναι αναγκαίο να μετέχει σε διαρκή οργανωμένη κατάρτιση και επιμόρφωση, ώστε να τον καθιστά δυνατό να απαντά καταφατικά απέναντι σε κάθε πρόκληση διδασκαλίας στη συνεχώς μεταβαλλόμενη επικαιρότητα,
- Σαφώς και αδιαπραγμάτευτα πρέπει να απολαμβάνει τον κατάλληλων εργασιακών όρων και συνθηκών, που αφορούν τόσο σε βιοτικό επίπεδο όσο και επαγγελματική ασφάλεια,
Τι συνεπάγεται η πιο πάνω σύσταση; Μα το αυτονόητο: Η κάθε Πολιτεία, στη βάση και των ιδιαίτερων δεδομένων της χώρας της, να ενισχύσει τον εκπαιδευτικό επενδύοντας σε αυτόν απαντώντας καταφατικά και έμπρακτα στα πιο πάνω ζητούμενα.
Καταληκτικά:
Στην Κύπρο του 2022:
- Ο δάσκαλος, η νηπιαγωγός, ο ειδικός εκπαιδευτικός έχει όλα τα εχέγγυα, ικανοποιεί τις προϋποθέσεις για να ανταποκριθεί στο παλυφασματικό των σημερινών απαιτήσεων που το παιδί του 2022 έχει για να είναι δυνατό το 2032.
- Η Πολιτεία πράττει τα δέοντα για να τον ενισχύσει και να ξετυλίξει όλα αυτά που διαθέτει;
Σαφώς και η σημερινή ημέρα είναι μια ευκαιρία ανάγνωσης της εκπαιδευτικής πραγματικότητας και αναλογισμού ως προς την ευθύνη της Κοινωνίας και της Πολιτείας να στηρίξει τον εκπαιδευτικό ώστε αυτός να προσφέρει στο παιδί ό, τι αυτό δικαιούται.
Απόστολος Αποστολίδης
Δάσκαλος
Πρόεδρος Ανεξάρτητης Κίνησης Δασκάλων και Νηπιαγωγώ
Είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός πως η αξία της Δημόσιας Προδημοτικής Εκπαίδευσης και του έργου που οι νηπιαγωγοί καλούνται να επιτελέσουν, παραγνωρίζεται από πλευράς του Υπουργείου Παιδείας και της πολιτικής της Κυβέρνησης.
Παρά τις επισημάνσεις από πλευράς των εκπαιδευτικών, τόσο θεσμικά όσο και με πολυάριθμες προσωπικές παρεμβάσεις, πλήρως τεκμηριωμένες στο σύνολό τους, για την ανάγκη στήριξης των Δημόσιων Νηπιαγωγείων και των λειτουργών του με συγκεκριμένες πρακτικές ενέργειες, το ΥΠΑΝ επιδεικτικά αποστρέφει το πρόσωπο από τα προβλήματα που η πολιτική του δημιουργεί και αφήνει τα σχολεία έρμαια των δυσχερειών και των ελλειμμάτων.
Τα ζητήματα είναι πάρα πολλά, τα οποία διογκώνονται, αυξάνονται και εντείνονται από την άρνηση του ΥΠΑΝ να εγκύψει σε αυτά. Στη δεδομένη στιγμή, καθιστούν την έναρξη της χρονιάς εξαιρετικά δύσκολη και απορρυθμίζουν τη λειτουργία του Δημόσιου Νηπιαγωγείου, κάτι που εντείνει και την αγωνία των γονέων.
Ως εκ τούτου η Α.Κί.ΔΑ. προχώρησε και ενέγραψε ως κατ’ επείγον το φάσμα θεμάτων, που, ανάμεσα σε άλλα, ταλανίζουν την Προδημοτική Εκπαίδευση, τους μαθητές της και τις νηπιαγωγούς και εισηγείται όπως το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΟΕΔ:
- Προτάξει τα πιο κάτω ενώπιον του Υπουργού Παιδείας άμεσα, με στόχο να διαφοροποιήσει την πολιτική αδιαφορίας και απαξίωσης της Προδημοτικής Εκπαίδευσης και των λειτουργών της και να δώσει πρακτικές λύσεις,
- Άμεσα να οργανωθεί/ούν εκδήλωση/εκδηλώσεις διαμαρτυρίας των νηπιαγωγών με τη συμμετοχή του συνόλου των ΓΑ έξω από το ΥΠΑΝ,
- Σε περίπτωση που το ΥΠΑΝ παραμείνει άτεγκτο και αρνηθεί να προχωρήσει σε θεσμικό διάλογο με στόχο την άμεση προώθηση των θεμάτων, το ΔΣ να προχωρήσει σε δυναμικά μέτρα μη αποκλειομένων και των απεργιακών,
Σε ό, τι αφορά στην ευημερία και την ασφάλεια των παιδιών επιβάλλεται η συμπόρευση με τους Οργανωμένους Γονείς. Άμεσα η ΠΟΕΔ πρέπει να μπει σε διάλογο μαζί τους και από κοινού να ασκήσουν περαιτέρω ουσιαστική πίεση στο ΥΠΑΝ για έμπρακτη επίλυση των προβλημάτων.
Υπενθυμίζουμε πως το ΥΠΑΝ αρνείται:
- Να διορίσει το αναγκαίο βοηθητικό προσωπικό για την καθαριότητα και την υποστήριξη της λειτουργίας του σχολείου,
- Να διορίσει τον αναγκαίο αριθμό των σχολικών συνοδών για παιδιά με αναπηρίες,
- Να εναρμονίσει τη λειτουργία του σχολείου με τη λειτουργία της υπόλοιπης κοινωνίας σε σχέση με τη διαχείριση της πανδημίας, (Τα πρωτόκολλα που επιβάλλει το ΥΠΑΝ είναι ανεφάρμοστα και προκαλούν σύγχυση και αναστάτωση, καταστάσεις που εντείνονται και από τις αντιφατικές με αυτά προφορικές οδηγίες από την Αρμόδια Αρχή)
- Να προχωρήσει στη δημιουργία των απαιτούμενων θέσεων προαγωγής, ώστε τα Δημόσια Νηπιαγωγεία να διοικούνται με το ανάλογο υπηρεσιακό καθεστώς θέσης,
- Να προχωρήσει και στη δημιουργία του απαιτούμενου αριθμού μόνιμων θέσεων νηπιαγωγών,
- Να διορίσει το επαρκές σε αριθμό γραμματειακό προσωπικό.
Τα ζητούμενα αυτά παραμένουν στα αζήτητα για το ΥΠΑΝ και ο κάθε αντικειμενικός παρατηρητής κατανοεί αφενός την αυξανόμενη δυσκολία για εύρυθμη λειτουργία των σχολείων, αφετέρου την πολιτική αδιαφορίας του αρμόδιου Υπουργείου και της Πολιτείας ευρύτερα.
Σε αυτή την πολιτική η ΠΟΕΔ οφείλει να απαντήσει, με αποφασιστικότητα και δυναμισμό, στηρίζοντας τις νηπιαγωγούς αλλά και υπερασπίζοντας το Δημόσιο νηπιαγωγείο με ουσιαστικά μέτρα.
Για τα προβλήματα που χρονίζουν και εμβαθύνονται ως και για την οποιαδήποτε αναστάτωση προκύψει είναι προφανές πως υπεύθυνο είναι το ΥΠΑΝ και η Α.Κί.ΔΑ. το καλεί να αναλάβει τις ευθύνες του προβαίνοντας στις ενδεικνυόμενες ενέργειες.
Στην πρόσφατη συνεδρία της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής στις 21 Σεπτεμβρίου, το ΥΠΑΝ ανέφερε δημόσια ότι λήφθηκε η απόφαση για νέες οργανικές θέσεις στην Ειδική Εκπαίδευση. Η συγκεκριμένη ενέργεια, αποτελεί συνέχεια της πίεσης που ασκήθηκε από την ΠΟΕΔ για αύξηση των οργανικών θέσεων μονιμοποίησης και είχε τεθεί επανειλημμένα, ενώπιον της Επίσημης Πλευράς. Σε δε πρόσφατες συναντήσεις με το ΥΠΑΝ διαφάνηκε πως υπάρχει θετική στάση επί του θέματος και βούληση να πραγματοποιηθεί. Αναντίλεκτα, πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη στον χώρο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, που θα βοηθήσει σημαντικά τόσο στην καλύτερη στελέχωση των σχολείων, όσο και στη διασφάλιση ενός μεγάλου μέρους του ανθρώπινου δυναμικού.
Η συγκεκριμένη εξαγγελία είναι ένα θετικό πρώτο βήμα, για άρση των στρεβλώσεων σε θέματα στελέχωσης και διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού. Την ίδια ώρα όμως, επιβάλλεται να τροχοδρομηθεί και η αύξηση των οργανικών θέσεων στη Δημοτική και Προδημοτική Εκπαίδευση, αφού οι ανάγκες που πληρούνται με συμβάσεις ορισμένου και αορίστου χρόνου είναι πάγιες και διαρκείς. Εξάλλου, από τη στιγμή που μια τέτοια ρύθμιση δεν θα επιφέρει κανένα ουσιαστικό κόστος για το κράτος, είναι παράλογο να μην προχωρήσει. Ως γνωστόν, το ποσοστό των συμβασιούχων ορισμένου και αορίστου χρόνου επί του συνόλου των εκπαιδευτικών στη Δημοτική είναι ιδιαίτερα ψηλό. Το ποσοστό αυξάνεται ακόμη περισσότερο στην Προδημοτική ενώ στην Ειδική έχει φτάσει στο 50% τους τελευταίους μήνες.
Το όφελος από την αύξηση των Οργανικών θέσεων στην εκπαίδευση, είναι πολλαπλό. Έχει αναδειχθεί πως ο μεγάλος αριθμός εκτάκτων εκπαιδευτικών προκαλεί καθυστέρηση στη στελέχωση των σχολείων, λόγω των χρονοβόρων διαδικασιών που απαιτούνται. Ουσιαστικά οι έκτακτοι εκπαιδευτικοί, τοποθετούνται σε σχολεία μέσα στο καλοκαίρι, σε ένα χρονικό σημείο που οι διαδικασίες στελέχωσης θα έπρεπε να βρίσκονται προς την ολοκλήρωσή τους. Παράλληλα, για τους εκπαιδευτικούς που εργάζονται με το καθεστώς αορίστου και ορισμένου χρόνου, υφίσταται συνεχώς η αβεβαιότητα συνέχισης της υπηρεσίας τους, λόγω της πολιτικής για μη μόνιμη εργασία, και των στρεβλώσεων που προκύπτουν από την εφαρμογή του νέου συστήματος διορισμών. Συνεπώς, δεκάδες συνάδελφοι, εργάζονται με αβέβαιο μέλλον, με το άγχος του μη επαναδιορισμού, την αβεβαιότητα για το που και πόσο μακριά θα διοριστούν λίγο πριν το άνοιγμα των σχολείων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους ίδιους, τις οικογένειές τους και την εκπαίδευση ευρύτερα.
Καταγεγραμμένο και που χρήζει άμεσης διευθέτησης, είναι και το αίτημα για αύξηση των διοικητικών θέσεων στην Προδημοτική Εκπαίδευση, έτσι ώστε να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των νηπιαγωγείων. Σήμερα, υπάρχουν δεκάδες δημόσια νηπιαγωγεία τα οποία θα έπρεπε να διοικούνται από Διευθύντρια ή Βοηθό Διευθύντρια με βάση το μέγεθός τους, αλλά διοικούνται από Βοηθό Διευθύντρια ή απλή Νηπιαγωγό, λόγω του μειωμένου αριθμού εγκεκριμένων οργανικών διοικητικών θέσεων. Η δημιουργία νέων διοικητικών θέσεων, θα βοηθήσει στην ομαλότερη λειτουργία των νηπιαγωγείων και θα περιορίσει τη σωρεία διοικητικών προβλημάτων που αυτή τη στιγμή υπάρχουν.
Παράλληλα, αναμένεται η τροχοδρόμηση για επίλυση, των ζητημάτων που χρονίζουν και αφορούν στους αντικαταστάτες, συμβασιούχους και εκπαιδευτικούς αορίστου χρόνου. Επιβάλλεται η συνέχιση του θεσμικού διαλόγου για τα θέματα των εκτάκτων συναδέλφων και η προώθηση ουσιαστικών δίκαιων λύσεων, στην αρχή της ισονομίας ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς. Σαφέστατα η βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εκτάκτων συναδέλφων, θα συνδράμουν στη βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης και την πιο εύρυθμη λειτουργία των σχολείων. Ανάμεσα σε άλλα αναμένεται η συγκεκριμενοποίηση και βελτίωση των όρων υπηρεσίας των αντικαταστατών, η παροχή αδειών στους αντικαταστάτες και η βελτίωση των αδειών των συμβασιούχων, η διασφάλιση των εκπαιδευτικών αορίστου χρόνου, η εξεύρεση τρόπου διασφάλισης της εργασίας των αντικαταστατών ενόψει της κατάργησης του καταλόγου το 2027 κ.ά.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα, ευελπιστούμε πως η δημόσια εξαγγελία για αύξηση των οργανικών θέσεων θα πάρει σάρκα και οστά και η Κυβέρνηση θα προβεί τάχιστα, σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες, ώστε οι θέσεις αυτές να καλυφθούν άμεσα με μόνιμους διορισμούς. Παράλληλα, απαιτείται εντατικοποίηση του θεσμικού διαλόγου για όλα τα υπόλοιπα χρονίζοντα θέματα που ταλανίζουν ένα μεγάλο αριθμό συναδέλφων και που εργάζονται με το καθεστώς του έκτακτου. Η άμβλυνση στην εργασιακή αβεβαιότητα που βιώνουν οι συνάδελφοι αυτοί και η βελτίωση των συνθηκών εργασίας τους, είναι εκ των ων ουκ άνευ.
Μιχάλης Αλεξόπουλος, Γενικός Οργανωτικός Γραμματέας ΠΟΕΔ, Γενικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ
Η έλευση της Πανδημίας στον τόπο μας, εκτός από τη γύμνια του συστήματος υγείας αποκάλυψε και μεγάλες αδυναμίες του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Οι ακατάλληλες κτιριακές και υλικοτεχνικές υποδομές, ο αναχρονιστικός τεχνολογικός εξοπλισμός και η ελλιπής τεχνογνωσία, η αδυναμία πλήρωσης των πολλαπλών κενών σε εκπαιδευτικό προσωπικό, η απουσία επαρκούς βοηθητικού προσωπικού ήταν μερικά από τα ακανθώδη ζητήματα που προβλημάτισαν και προβληματίζουν τον εκπαιδευτικό κόσμο, τους αρμόδιους και την κοινωνία, εδώ και δυόμιση χρόνια.
Ελέω πανδημίας και μετά από εντονότατες πιέσεις, η πολιτεία αναγκάστηκε να προχωρήσει σε κάποιες υποχωρήσεις, για να κατευνάσει τις αντιδράσεις και να ικανοποιήσει βασικότατες ανάγκες των σχολικών μονάδων. Η πρόσληψη 116 σχολικών βοηθών για τα νηπιαγωγεία, η βελτίωση των αντικαταστάσεων με προκήρυξη ακόμη και των ολιγοήμερων απουσιών καθώς και οι αντικαταστάσεις με πλήρες ωράριο ήταν μερικές από τις πρακτικές που εφαρμόστηκαν και χαιρετίστηκαν αφού λειτούργησαν προς όφελος των σχολικών μονάδων και των παιδιών.
Δυστυχώς, αντί της θεσμοθέτησης και της βελτίωσης των πιο κάτω πρακτικών, η Επίσημη Πλευρά, για άλλη μια φορά με καθαρά οικονομίστικα κριτήρια, τις αποδομεί και τις καταργεί μία προς μία. Η αρχή έγινε με την απόσυρση του πλήρους ωραρίου των αντικαταστατών, τη στιγμή που το ΥΠΑΝ θα μπορούσε να αξιοποιήσει τον χρόνο αυτό προς όφελος των παιδιών που αντιμετωπίζουν ρίσκο λειτουργικού αναλφαβητισμού ή μαθησιακές δυσκολίες. Στη συνέχεια το ΥΠΑΝ αποφάσισε πως οι 116 σχολικές βοηθοί στα Νηπιαγωγεία δεν χρειάζονταν, παρόλο που είναι ξεκάθαρο πως η παρουσία μίας καταρτισμένης σχολικής βοηθού ανά τμήμα είναι απαραίτητη προϋπόθεση της εύρυθμης λειτουργίας ενός νηπιαγωγείου. Το πιο πρόσφατο πλήγμα, η μη αποστολή αντικαταστατών για ολιγοήμερες αντικαταστάσεις, μια πρακτική η οποία βοήθησε να καλυφθούν τα πολλαπλά κενά που προέκυπταν αλλά και να μειωθεί στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό ο αριθμός των παιδιών που παραμένουν χωρίς εκπαιδευτικό, αφήνει τις μικρές σχολικές μονάδες καθώς και τα νηπιαγωγεία σε απόγνωση, λόγω της εξαιρετικής δυσκολίας αναπλήρωσης των απουσιών των εκπαιδευτικών. Παράλληλα, εκατοντάδες αντικαταστάτες και αντικαταστάτριες, τους οποίους οι αρμόδιοι καλούσαν τα προηγούμενα χρόνια να δουλέψουν στο δημόσιο σχολείο για να βοηθήσουν με την υποστελέχωση, μένουν εκτεθειμένοι, τη στιγμή που οι ανάγκες είναι υπαρκτές και μαθητές και μαθήτριες θα παραμένουν χωρίς εκπαιδευτικό!
Το ΥΠΑΝ οφείλει άμεσα να επαναφέρει πρακτικές οι οποίες ωφέλησαν στην εύρυθμη λειτουργία των σχολικών μονάδων. Η ΠΟΕΔ πρέπει να διεκδικήσει τόσο την επαναφορά αυτών των πρακτικών όσο και τη θεσμοθέτηση οποιωνδήποτε άλλων πρακτικών καθιστούν τα σχολεία πιο λειτουργικά.
Λεωνίδας Χατζηλοΐζου
Μέλος ΔΣ ΠΟΕΔ
Οργανωτικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ