Ανεξάρτητη Κίνηση Δασκάλων και Νηπιαγωγών
ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΧΑΤΖΗΛΟΪΖΟΥ*
Ένα σοβαρότατο ζήτημα που απασχολεί μια μεγάλη μερίδα εκπαιδευτικών είναι το καθεστώς απασχόλησής τους και η επαγγελματική αβεβαιότητα που βιώνουν. Αντικαταστάτες, συμβασιούχοι και αορίστου χρόνου εκπαιδευτικοί δικαίως αγωνιούν για το μέλλον τους. Ένα μεγάλο μέρος της ανησυχίας αυτής εδράζεται κυρίως στην επικείμενη κατάργηση του καταλόγου διοριστέων το 2027 ή/και την παρέλευση των 10 χρόνων από τη χρονιά που παρακάθισαν εξέταση για τον κατάλογο διορισίμων.
Δυστυχώς, αν και οι ανάγκες σε εκπαιδευτικό προσωπικό έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, εντούτοις πληρώνονται με έκτακτο προσωπικό, με συμβάσεις Ορισμένου και Αορίστου Χρόνου. Το ποσοστό των συμβασιούχων Ορισμένου και Αορίστου Χρόνου σε σχέση με το σύνολο των εκπαιδευτικών που εργοδοτούνται στα σχολεία φτάνει περίπου το 9% στη Δημοτική, του 16% στην Προδημοτική και το 48% στην Ειδική. Αν υπολογιστούν και οι αντικαταστάτες σε αυτά τα ποσοστά, τότε αυτά αυξάνονται σε 21%, 32% και 57% αντίστοιχα, ποσοστά πολύ μεγαλύτερα από τον μέσο όρο των χωρών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), το οποίο ανερχόταν στο 16.5% το 2018. Ο δε ΟΟΣΑ στη σχετική έκθεση εξηγεί πως η αβεβαιότητα που συνοδεύει τα συμβόλαια αυτά, μπορεί να οδηγήσει σε άγχος ή ακόμη και να επηρεάσει την απόδοση ορισμένων υπαλλήλων. Επίσης, αυτά τα συμβόλαια μπορούν να μειώσουν τις ευκαιρίες και τα κίνητρα για επαγγελματική ανάπτυξη ή ακόμη και να προκαλέσουν αβεβαιότητα στους μαθητές, αφού δεν γνωρίζουν εκ των προτέρων ποιοι θα είναι οι εκπαιδευτικοί τους.
Συγκεκριμένα, στα Δημοτικά Σχολεία, στα Νηπιαγωγεία και στα Ειδικά Σχολεία, πέραν των 400 εκπαιδευτικών εργάζονται με το καθεστώς Αορίστου Χρόνου, ενώ πέραν των 600 εκπαιδευτικών εργοδοτούνται με ετήσια σύμβαση. Από αυτούς τους 1000 και πλέον εκπαιδευτικούς αναμένεται να μονιμοποιηθούν περίπου 40-70 αυτό το καλοκαίρι, δηλαδή ένα πάρα πολύ μικρό ποσοστό. Με βάση τις αναμενόμενες αφυπηρετήσεις τα επόμενα χρόνια, ακόμη και αν υποθέσουμε πως θα μονιμοποιηθούν μόνο αυτοί οι εκπαιδευτικοί (κάτι εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατον να συμβεί), θα χρειαστούν τουλάχιστον 8 χρόνια για να μονιμοποιηθούν όλοι οι εκπαιδευτικοί Δημοτικής, 9 χρόνια οι εκπαιδευτικοί Προδημοτικής, ενώ για να μονιμοποιηθούν όλοι οι εκπαιδευτικοί Ειδικής πρέπει να αφυπηρετήσουν σχεδόν όλοι οι μόνιμοι που εργάζονται αυτή τη στιγμή στα σχολεία!
Η λύση είναι μία και η ΠΟΕΔ την έχει παραθέσει κατ’ επανάληψη στους αρμόδιους. Με αύξηση των οργανικών θέσεων θα αυξηθούν οι μόνιμες θέσεις και με αυτό τον τρόπο θα μονιμοποιηθεί μια μεγάλη μερίδα των έκτακτων συναδέλφων. Παράλληλα, θα πρέπει να διασφαλιστεί το μέλλον των συναδέλφων αορίστου χρόνου που πιθανόν να μην μονιμοποιηθούν πριν το 2027 και βρίσκονται στον κατάλογο διοριστέων ή στον κατάλογο διορισίμων, τοποθετώντας τους σε ξεχωριστό κατάλογο μέχρι τη μονιμοποίησή τους. Θα ήταν εξωφρενικό να διωχθούν αυτοί οι συνάδελφοι από την εκπαίδευση ή να εξαναγκαστούν σε εξέταση μετά από 5-10-15 χρόνια εργασίας στο Δημόσιο Σχολείο. Ταυτόχρονα, η λειτουργία του καταλόγου διοριστέων θα πρέπει να παραταθεί. Θα πρέπει να παραταθεί για τους συμβασιούχους που δεν θα προλάβουν να μονιμοποιηθούν ή να γίνουν αορίστου μέχρι το 2027 έτσι ώστε να επαναδιορίζονται από τον συγκεκριμένο κατάλογο. Ο κατάλογος διοριστέων παράλληλα θα πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί ως κατάλογος αντικαταστάσεων έτσι ώστε να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των αντικαταστατών. Τέλος, η δημιουργία δεξαμενής αντικαταστατών με ετήσιες συμβάσεις θα βοηθήσει στη σταθερότητα του προσωπικού και στην πιο εύρυθμη λειτουργία των σχολείων.
Η επίσημη πλευρά γνωρίζει πολύ καλά τόσο τα δεδομένα όσο και τις λύσεις που θα αμβλύνουν το πρόβλημα. Λύσεις οι οποίες θα βοηθήσουν τα σχολεία να αποκτήσουν πιο σταθερό προσωπικό, με ελάχιστο ως καθόλου κόστος. Ας σταματήσει να μετρά με το σταγονόμετρο τις μονιμοποιήσεις και ας υλοποιήσει τις υποχρεώσεις της προς τους έκτακτους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν τα σχολεία εδώ και χρόνια.
*Οργ. Γρ. ΠΟΕΔ
Οργ. Γρ. Α.Κί.ΔΑ
ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΧΑΤΖΗΛΟΪΖΟΥ*
Η ΠΟΕΔ εδώ και αρκετούς μήνες αναδεικνύει συνεχώς το πρόβλημα της υποστελέχωσης των σχολείων. Η υποστελέχωση προκύπτει από την αδυναμία της επίσημης πλευράς να καλύψει με αντικαταστάσεις τα αυξημένα κενά σε εκπαιδευτικό προσωπικό που δημιουργούνται από την πανδημία. Αν και υπάρχουν χιλιάδες αδιόριστοι εκπαιδευτικοί στους καταλόγους διοριστέων, εντούτοις εκατοντάδες αντικαταστάσεις κάθε μέρα μένουν αδιάθετες. Πρόσφατα, η Οργάνωση προχώρησε σε μονόωρη στάση εργασίας ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τρία θέματα, ένα εκ των οποίων ήταν η μη αποστολή αντικαταστατών στα Δημοτικά, Νηπιαγωγεία και Ειδικά Σχολεία.
Σε μια προσπάθεια να αποδομήσει την επιχειρηματολογία της ΠΟΕΔ, ο ΥΠΠΑΝ ισχυρίστηκε δημόσια πως: «Μέχρι στιγμής έχουν καλυφθεί όλες οι αντικαταστάσεις». Τα στοιχεία όμως που δημοσιοποιεί η αρμόδια επιτροπή, η ΕΕΥ, διαψεύδουν τον Υπουργό κατηγορηματικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής που αναρτώνται καθημερινά από την ΕΕΥ, μέσα σε 3μιση βδομάδες (από 17/1 μέχρι 8/2) δεν καλύφθηκαν αντικαταστάσεις στα Δημοτικά, Νηπιαγωγεία και Ειδικά Σχολεία περίπου 1700 φορές. Ποσοστό 60% των αντικαταστάσεων που δημοσιοποιήθηκαν σε αυτό το διάστημα ΔΕΝ δόθηκαν/διεκδικήθηκαν. Το ποσοστό είναι ακόμη πιο μεγάλο για την Ειδική Εκπαίδευση αφού ξεπερνά το 75%. Τι σημαίνουν αυτά τα στοιχεία; Τις τελευταίες 3μιση βδομάδες:
- Για τρία στα τέσσερα παιδιά που τυγχάνουν Ειδικής Εκπαίδευσης ή φοιτούν σε Ειδικές Μονάδες και Ειδικά Σχολεία δεν αντικαταστάθηκαν οι εκπαιδευτικοί τους. Αυτό το στατιστικό σε συνδυασμό με την αναγκαστική αξιοποίηση ειδικών εκπαιδευτικών για να κλείσουν τρύπες σε τμήματα που δεν έχουν εκπαιδευτικό, οδηγεί σε τεράστιες απώλειες στον χρόνο διδασκαλίας των παιδιών που τυγχάνουν ειδικής εκπαίδευσης.
- Υπήρχαν αντικαταστάσεις (π.χ. στην ειδικότητα των Κωφών) που προκηρύσσονταν κάθε μέρα για ολόκληρες βδομάδες. Αυτά τα παιδιά και άλλα πολλά επηρεάστηκαν σε τεράστιο βαθμό από την αδυναμία του ΥΠΠΑΝ να αντικαταστήσει τους εκπαιδευτικούς τους.
- Το πρόβλημα αντί να αμβλύνεται χειροτερεύει αφού πλέον και στα Νηπιαγωγεία μένει μεγάλος αριθμός αντικαταστάσεων αδιάθετος. Χθες, 8 Φεβρουαρίου, ήταν η χειρότερη μέρα των τελευταίων βδομάδων αφού περίπου ποσοστό 75% των αντικαταστάσεων στα Δημοτικά, Νηπιαγωγεία και Ειδικά Σχολεία ΔΕΝ δόθηκαν.
- Τα κενά αυτά σε 3μιση βδομάδες άφησαν για 1700 περίπου μέρες σχολεία χωρίς εκπαιδευτικό. Με μέσο όρο ανά εκπαιδευτικό 5.5 διδακτικές ώρες την ημέρα προκύπτουν 9350 αναπληρώσεις. Αυτές είναι οι αναπληρώσεις που θα έκαναν σε ολόκληρη τη σχολική χρονιά 935 εκπαιδευτικοί, δηλαδή περίπου το 15% του συνόλου των εκπαιδευτικών. Και αυτό χωρίς να υπολογίσουμε τις απουσίες των εκπαιδευτικών που δεν καταχωρούνται καν στο σύστημα της ΕΕΥ επειδή είναι ολιγοήμερες.
- Από τις αντικαταστάσεις που βρήκαν κάτοχο, αν δίνονταν με πλήρες ωράριο (29 ώρες), τότε θα "κέρδιζαν" τα σχολεία περίπου 900 ώρες (αναλόγως φυσικά της διάρκειας της κάθε αντικατάστασης). Μια τέτοια κίνηση θα έδινε μεν μια αναπνοή στα σχολεία αλλά σαφώς και δεν θα έλυνε το πρόβλημα αφού θα καλύπτονταν μόνο το 10% περίπου των κενών που παρατηρήθηκαν το ίδιο διάστημα από την υποστελέχωση των σχολείων.
Κάπου εδώ αξίζει να αναφέρουμε πως αν όλες οι αντικαταστάσεις από 23 ώρες και πάνω δίνονταν με πλήρες ωράριο, το επιπρόσθετο κόστος για το Κράτος θα ήταν πολύ μικρό. Για παράδειγμα, στη Δημοτική αναμένεται να χρειαστεί περίπου 2-3% αύξηση στο κονδύλι των αντικαταστάσεων για να αποστέλνονται όλοι οι αντικαταστάτες και οι αντικαταστάτριες με πλήρες ωράριο. Ενδεικτικά, το κόστος για τις αντικαταστάσεις το 2020 για τη Δημοτική ήταν 5.5 εκατομμύρια ευρώ. Με ένα πολύ μικρό επιπρόσθετο κόστος ετησίως, όλες οι αντικαταστάσεις στη Δημοτική θα μπορούσαν να γίνονται με πλήρες ωράριο και να αξιοποιούνται οι ώρες προς όφελος του σχολείου και των παιδιών.
Οι εκπαιδευτικοί ζητούν αποστολή αντικαταστατών με πλήρες ωράριο για να αμβλυνθεί έστω και λίγο το τεράστιο πρόβλημα υποστελέχωσης των σχολείων. Ζητάμε επιτέλους να καθοριστούν και να βελτιωθούν οι όροι υπηρεσίας των αντικαταστατών και να διασφαλιστεί το εργασιακό τους μέλλον μετά το 2027 για να επιλέξουν να εργαστούν στο δημόσιο σχολείο. Ζητάμε εφαρμογή της δεξαμενής αντικαταστατών για άμεση κάλυψη των ολιγοήμερων απουσιών. Το πρόβλημα είναι υπαρκτό και ορατό καθημερινά στην ιστοσελίδα της ΕΕΥ. Ο διάλογος δεν έπρεπε να εστιάζεται στο κατά πόσον το πρόβλημα υπάρχει αλλά στην εξεύρεση λύσεων.
*Οργανωτικός Γραμματέας ΠΟΕΔ
Οργανωτικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ
ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ*
Τα τελευταία δύο χρόνια, τα σχολεία και οι εκπαιδευτικοί, δοκιμάζονται καθημερινά. Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που ταλανίζει τα σχολεία, είναι η αδυναμία εξεύρεσης αντικαταστατών και άρα η υποστελέχωσή τους. Αλυσιδωτά προκύπτουν ζητήματα απώλειας διδακτικού χρόνου, ταλαιπωρίας του υπόλοιπου προσωπικού, αλλά και ασφάλειας. Πρωτεύοντα ρόλο στη διαμορφωθείσα κατάσταση έχει η δυστοκία της Επίσημης Πλευράς να λύσει ικανοποιητικά και καταλυτικά τα ζητήματα των αντικαταστάσεων και αντικαταστατών. Ζητήματα που με το πέρασμα των χρόνων, όχι μόνο δεν αμβλύνονται αλλά πολλαπλασιάζονται και γιγαντώνονται! Την ίδια ώρα το ΥΠΠΑΝ ψάχνει να βρει λύσεις στο πρόβλημα έλλειψης ενδιαφερόμενων εκπαιδευτικών, σε λάθος κατεύθυνση, προκρίνοντας πρακτικές που είναι απλά πρόσκαιρες και αμφιλεγόμενες.
Εδώ και χρόνια, έχει καταγραφεί και αναδειχθεί, πως η μόνη και σίγουρη λύση που θα έπρεπε να τροχοδρομηθεί τάχιστα, είναι η διασφάλιση αξιοπρεπών και δίκαιων συνθήκων εργοδότησης στους αδιόριστους συναδέλφους εκπαιδευτικούς. Στοιχειώδη ωφελήματα και κίνητρα, για να καταστίσουν τον διορισμό σε θέση αντικαταστάτη ελκυστικό. Μόνο με αυτό τον τρόπο, θα λυθούν μόνιμα και αποτελεσματικά οι ελλείψεις και θα προσφερθεί ποιοτική εκπαίδευση στους μαθητές.
Πρόσφατα, μετά από πιέσεις της ΠΟΕΔ, έγινε δεκτό το αίτημα για πληρωμένη άδεια ασθενείας σε αντικαταστάτες, σε περίπτωση νόσησης από COVID-19[1]. Ουσιαστικά για πρώτη φορά, αναγνωρίζεται το δικαίωμα για άδεια ασθενείας σε αντικαταστάτες, κάτι που ζητείτο επισταμένα για δεκαετίες. Θετική κρίνεται επίσης, η ανακοίνωσή της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας που αναφέρει πως η υπηρεσία στη θέση αντικαταστάτη, θα υπολογίζεται στις μονάδες ετών υπηρεσίας που αποτελούν μέρος του συνόλου των μονάδων μετάθεσης[2]. Αιτήματα ανάμεσα σε πολλά άλλα, που είχαν καταγραφεί σε σειρά άρθρων και δημόσιων τοποθετήσεων, εδώ και καιρό.[3] [4] [5] [6] [7] Οι εν λόγω αποφάσεις, σαφέστατα είναι βήματα προς την ορθή κατεύθυνση. Αποτελούν ένα σκαλί, για τη βελτίωση των απαράδεκτων συνθηκών εργασίας των αντικαταστατών και που συντείνουν στην αδυναμία εξεύρεσης ενδιαφερομένων, για κάλυψη των αναγκών στα σχολεία.
Την ίδια ώρα, επιβάλλεται να τροχοδρομηθούν, προς άμεση επίλυση και τα υπόλοιπα βαλτωμένα ζητήματα που εμπίπτουν στο κεφάλαιο «αντικαταστάτες και αντικαταστάσεις». Πρώτιστα, επιβάλλεται να προχωρήσει ο καθορισμός όρων υπηρεσίας των αντικαταστατών και η βελτίωση των συνθηκών εργασίας τους. Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να διασφαλιστεί η μόνιμη πλέον, κατοχύρωση του αναφαίρετου δικαιώματος των αντικαταστατών σε πληρωμένη άδεια, ανεξαρτήτου υγειονομικών συνθηκών και πανδημίας. Σημαντική επίσης είναι, η επαναφορά του πλήρους ωραρίου εργοδότησης των αντικαταστατών, εξισώνοντάς τους ως ισότιμους συναδέλφους. Η Πολιτεία, πρέπει ακόμη, να μελετήσει την επαγγελματική διασφάλιση των αντικαταστατών και μετά το 2027, χρονιά που καταργείται ο κατάλογος διοριστέων και άρα τους αφήνει μετέωρους. Εξάλλου, η κατάργηση των καταλόγων διοριστέων, αναπόφευκτα θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα και στην εξεύρεση αντικαταστατών, μιας και στους καταλόγους διορισίμων περιλαμβάνονται πολύ λιγότεροι υποψήφιοι. Τέλος, αναμένεται η άμεση εφαρμογή της "δεξαμενής αντικαταστατών" για ολιγοήμερες αντικαταστάσεις. Μια πρακτική που θα βοηθήσει σημαντικά τα σχολεία και θα διασφαλίσει πως δεν θα προκύπτουν σοβαρά προβλήματα υποστελέχωσης.
Για δεκαετίες καταγράφεται η απροθυμία ή η αδυναμία της Επίσημης Πλευράς να εγκύψει στα θέματα των αντικαταστατών. Πρόκειται για ένα διαχρονικό πρόβλημα που με τα χρόνια διογκώνεται, με αλυσιδωτές συνέπειες στην εύρυθμη λειτουργία των σχολείων. Δυστυχώς, η δυστοκία αυτή, έδειξε με τον πιο σκληρό τρόπο τις συνέπειές της, τα τελευταία δύο χρόνια. Μια χρονική περίοδο που τα σχολεία είχαν τεράστια κενά και ανάγκες σε προσωπικό, αλλά στάθηκε αδύνατον να καλυφθούν. Συνεπώς, είναι εκ των ων ουκ άνευ, πως επιβάλλεται να προωθηθούν τάχιστα λύσεις για τις αντικαταστάσεις και τους αντικαταστάτες. Λύσεις που θα βοηθήσουν βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα τα σχολεία να λειτουργήσουν ομαλά, αλλά και θα δείξουν τον δέοντα σεβασμό και αναγνώριση σε μια πολύ μεγάλη μερίδα συναδέλφων.
* Μέλος ΔΣ ΠΟΕΔ, Γενικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ
Η Πολιτεία διαχρονικά επιδεικνύει αδιαφορία, για μια πολύ μεγάλη μερίδα εκπαιδευτικών, που προσφέρουν στα σχολεία και διασφαλίζουν την ομαλή τους λειτουργία. Χιλιάδες αντικαταστάτες αντιμετωπίζονται ως αναλώσιμοι! Ως σύγχρονοι σκλάβοι με μηδενικά δικαιώματα. Οι αντικαταστάτες δεν είχαν και δεν έχουν εργασιακούς όρους και συνεπαγωγικά ούτε και δικαιώματα. Γύρω στο 2013, οι αντικαταστάτες στερήθηκαν το δικαίωμα να πληρώνονται ανεργιακό επίδομα για τις περιόδους των Χριστουγέννων και του Πάσχα. Το 2014, μετατράπηκαν από το ΥΠΠΑΝ σε ωρομίσθιους, αγνοώντας τη φύση της εργασίας ενός εκπαιδευτικού Πρωτοβάθμιας και όλα τα καθήκοντα που απορρέουν από τη θέση. Το 2015 ψηφίστηκε πανηγυρικά το Νέο Σύστημα Διορισμών, το οποίο και με βούλα έβαλε ταφόπλακα στο επαγγελματικό μέλλον χιλιάδων αντικαταστατών. Η πρόνοια για κατάργηση των καταλόγων διοριστέων το 2027 ουσιαστικά βάζει το δίλημμα «εξετάσεις ή ανεργία το 2027» και αναπόφευκτα ώθησε αρκετούς να σκεφτούν τις επαγγελματικές - εναλλακτικές τους επιλογές και μέλλον.
Τα τελευταία δύο χρόνια, με την πανδημία να προελαύνει, τα σχολεία δοκιμάζονται καθημερινά. Τεράστιο πρόβλημα ειδικά κατά το τέλος της περσινής χρονιάς και καθ΄ όλη τη φετινή, αποτελεί η αδυναμία εξεύρεσης αντικαταστατών. Τα κενά που προκύπτουν από τις δικαιολογημένες απουσίες συναδέλφων είναι τεράστια. Μεγάλος αριθμός διαθέσιμων αντικαταστάσεων δεν παραχωρείται και τα σχολεία μένουν ξεκρέμαστα. Το γεγονός αυτό συνεπαγωγικά, δημιουργεί αφόρητη πίεση στα σχολεία και στο ανθρώπινο δυναμικό, αφού κυριολεκτικά οι αντοχές είναι οριακές και ο φόρτος εργασίας δυσβάστακτος. Τα σχολεία πορεύονται υποστελεχωμένα, και αλυσιδωτά προκύπτουν ζητήματα απώλειας διδακτικού χρόνου, αλλά και ασφάλειας.
Πρωτεύοντα ρόλο στη διαμορφωθείσα κατάσταση, διαδραματίζει η άρνηση της Επίσημης Πλευράς να λύσει ικανοποιητικά και καταλυτικά τα ζητήματα των αντικαταστάσεων και αντικαταστατών, τα οποία με το πέρασμα των χρόνων, όχι μόνο δεν αμβλύνονται αλλά πολλαπλασιάζονται και γιγαντώνονται! Την ίδια ώρα το ΥΠΠΑΝ ψάχνει να βρει λύσεις στο πρόβλημα έλλειψης ενδιαφερόμενων εκπαιδευτικών σε λανθασμένη κατεύθυνση, κάτι που αποτελεί και προσφιλή του τακτική. Με τις πρόσφατες ανακοινώσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, η λύση που έχει προκρίνει η Επίσημη Πλευρά, είναι η αναζήτηση αντικαταστατών ανάμεσα σε φιλολόγους και νηπιαγωγούς, για κενά που προκύπτουν στα Δημοτικά. Τακτική που προκαλεί τεράστιο προβληματισμό και ουσιαστικά υποβαθμίζει την Παιδαγωγική Επιστήμη. Μια εξαγγελία, έστω και προσωρινή, καθόλα προσβλητική για τους επιστήμονες δασκάλους και νηπιαγωγούς, αλλά και για τους φιλολόγους που υπηρετούν την Επιστήμη της Φιλολογίας.
Η μόνη και σίγουρη λύση που θα έπρεπε να δοθεί άμεσα από την Επίσημη Πλευρά, είναι η διασφάλιση ανθρώπινων συνθηκών εργοδότησης, στους αδιόριστους προσοντούχους εκπαιδευτικούς. Συνθήκες που να καθιστούν την εργοδότηση ελκυστική, με στοιχειώδη ωφελήματα και κίνητρα, για να πειστούν οι χιλιάδες αδιόριστοι να στρέψουν το ενδιαφέρον τους για διορισμό σε θέση αντικαταστάτη. Μόνο έτσι θα λυθούν μόνιμα, αποτελεσματικά και ουσιαστικά, τα κενά που προκύπτουν και θα προσφερθεί ικανοποιητική στήριξη στα σχολεία αλλά και στα παιδιά.
Το ΥΠΠΑΝ οφείλει … χθες, να δώσει λύσεις! Οφείλει να τροχοδρομήσει, την άμεση επίλυση των ζητημάτων των αντικαταστατών, τα οποία είναι πολλά και βαλτωμένα για χρόνια. Επιβάλλεται να εφαρμοστεί άμεσα η «δεξαμενή αντικαταστατών». Απαιτείται να γίνει αύξηση των κατανομών λειτουργίας του ηλεκτρονικού συστήματος διορισμού, πέραν της μιας και το σύστημα να ανοίγει και τα Σαββατοκύριακα, μιας και οι ανάγκες λόγω της πανδημίας προκύπτουν καθημερινά. Παράλληλα, είναι επιτακτική η ανάγκη διορισμού όλων των αντικαταστατών με πλήρες ωράριο. Πρέπει επίσης, οι εργασιακές συνθήκες των αντικαταστατών να γίνουν πιο ανθρώπινες και να βελτιωθούν ουσιαστικά, ώστε να γίνει η εργασία στο καθεστώς αντικαταστάτη πιο ελκυστική. Οι όροι υπηρεσίας των αντικαταστατών πρέπει να καθοριστούν άμεσα: δικαίωμα σε άδεια ασθενείας και άδεια για προσωπικούς λόγους, δικαίωμα σε ανεργιακό επίδομα, αναγνώριση μονάδων μετάθεσης, αναγνώριση καθεστώτος αορίστου χρόνου για αντικαταστάτες, επαναφορά σε πλήρες ωράριο εργασίας, άδεια απουσίας ή ασθενείας με πλήρεις απολαβές λόγω επαφής ή κρούσματος κορονοϊού κ.ά.
Η στάση του ΥΠΠΑΝ σε θέματα αντιμετώπισης του ανθρώπινου δυναμικού πρέπει να αναθεωρηθεί. Ειδικά η μεταχείρισή που τυγχάνουν οι νεαρότεροι εκπαιδευτικοί (αντικαταστάτες, αυτοεργοδοτούμενοι, συμβασιούχοι ορισμένου και αορίστου χρόνου), καθιστούν τη ζήτηση εργασίας στα Δημόσια Σχολεία, ως καθόλου ελκυστική, με αποτέλεσμα τα σχολεία να έχουν να αντιμετωπίσουν τρομερές δυσκολίες και κενά. Είναι εκ των ων ουκ άνευ, πως επιβάλλεται να προωθηθούν τάχιστα λύσεις για τις αντικαταστάσεις και τους αντικαταστάτες, που να βοηθήσουν έτσι ώστε τα σχολεία, να λειτουργήσουν ομαλά.
Μιχάλης Αλεξόπουλος, Μέλος ΔΣ ΠΟΕΔ, Γενικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ
Αναστασία Μαγίδου, Αντικαταστάτρια Προδημοτικής και Ειδικής Εκπαίδευσης, Μέλος ΔΣ Α.Κί.ΔΑ
Για άλλη μια φορά η πολιτεία και κατ’ επέκταση η κοινωνία πρέπει να προσαρμοστεί στα νέα υγειονομικά δεδομένα. Ένα νέο κύμα της πανδημίας είναι ήδη γεγονός και αφού οι ειδικοί εισηγήθηκαν νέα μέτρα, το Υπουργικό πήρε τις αποφάσεις του.
Στο μικροσκόπιο τα σχολεία, και κυρίως τα Νηπιαγωγεία, τα Δημοτικά και τα Ειδικά σχολεία. Εκεί τα παιδιά είναι απροστάτευτα αφού το κράτος απέτυχε να τα προστατεύσει. Με μοναδικό εφόδιο τα μονά θρανία και τα αντισηπτικά, οι φωνές και οι προειδοποιήσεις των εκπαιδευτικών και της ΠΟΕΔ έφταναν σε ώτα μη ακουόντων. Οι εκπαιδευτικοί, αυτοί που πραγματικά γνωρίζουν την κατάσταση που επικρατεί στα σχολεία και τις πραγματικές ανάγκες, προειδοποιούσαν εδώ και καιρό. Ζητούσαν λιγότερους μαθητές στις τάξεις έτσι ώστε να τηρούνται οι αποστάσεις, καλύτερο εξαερισμό, κλείσιμο ολόκληρης της τάξης όταν εντοπιστεί κρούσμα για να μη δημιουργούνται αλυσίδες μετάδοσης κ.ά. Αντί αυτού το ΥΠΠΑΝ εφάρμοσε ένα πρωτόκολλο που βασιζόταν στο φιλότιμο των εκπαιδευτικών και των μαθητών για να δουλέψει, και αυτό κάτω από ιδανικές συνθήκες.
Το ίδιο πρωτόκολλο έχει διατηρηθεί για 18 και πλέον μήνες, έστω και αν έχουν αλλάξει άρδην τα δεδομένα της πανδημίας από τότε, λόγω νέων επιστημονικών δεδομένων και μεταλλάξεων. Ένα υγειονομικό πρωτόκολλο που αρχικά εφαρμόστηκε με ευλάβεια, επειδή οι συνθήκες το απαιτούσαν, κατάντησε πλέον «ανέκδοτο» για μεγάλη μερίδα μαθητών. Βλέπετε, το πρωί στο σχολείο οι δασκάλες και οι δάσκαλοι «μουρμουρούν» στα παιδιά να κρατούν αποστάσεις και το απόγευμα τα περισσότερα παιδιά δεν τηρούν τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης. Το πρωί στο σχολείο υπάρχει μεγάλη αυστηρότητα με το μοίρασμα αντικειμένων και με τα ομαδικά παιχνίδια και δραστηριότητες ενώ το απόγευμα τα παιδιά κάνουν προπονήσεις, συμμετέχουν σε αγώνες και πηγαίνουν σε πάρτι γενεθλίων. Με το σχολείο έχει μήνες να πάνε μια εκδρομή ή έστω μια επίσκεψη επειδή υπάρχουν αυστηρά μέτρα όσον αφορά τα λεωφορεία και τις επισκέψεις, ενώ το απόγευμα τσουβαλιάζονται στο λεωφορείο για να πάνε στο σπίτι τους ή στη λέσχη. Το πρωί στο σχολείο δεν μπορούν να πλησιάσουν παιδιά άλλων τάξεων αλλά με το που κτυπά το κουδούνι για σχόλασμα μαζεύονται παιδιά από όλες τις τάξεις σε μια αίθουσα για το ολοήμερο. Όλες αυτές τις αντιφάσεις τα παιδιά τις γνωρίζουν και πλέον είναι πολύ δύσκολο να σεβαστούν τα οποιαδήποτε μέτρα.
Χθες λήφθηκε η απόφαση να διαφοροποιηθούν τα μέτρα στα σχολεία. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του Υπουργού Υγείας από τη Δευτέρα:
- Τα παιδιά άνω των 6 ετών θα πρέπει να φοράνε μάσκα.
- Τα παιδιά άνω των 6 θα πρέπει να προσκομίζουν safepass (πιστοποιητικό ανάρρωσης από τον covid-19 ή PCR ή rapid test με ισχύ 7 ημερών). Στα σχολεία θα υπάρχουν κινητές μονάδες δειγματοληψίας σε εβδομαδιαία βάση.
- Αναστέλλονται οι Χριστουγεννιάτικες σχολικές εορτές.
Σκοπός του παρόντος άρθρου δεν είναι να απορρίψει ή να αποδεχθεί τα εξαγγελθέντα μέτρα αλλά να θέσει κάποια ερωτήματα, αφού τα προαναφερθέντα μέτρα θα πρέπει να εφαρμοστούν (ή καλύτερα να πούμε να επιβληθούν) από τους εκπαιδευτικούς. Το ΥΠΠΑΝ θα πρέπει άμεσα και έγκαιρα να εκδώσει ξεκάθαρες και σαφείς οδηγίες ως προς την εφαρμογή των μέτρων στα σχολεία Δημοτικής, Προδημοτικής και Ειδικής εκπαίδευσης. Κάποια από τα ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν είναι τα εξής:
- Θα παρασχεθούν δωρεάν μάσκες στα παιδιά από την πολιτεία; Το μέγεθος θα είναι κατάλληλο για την ηλικία αυτή;
- Θα πρέπει τα παιδιά να φοράνε τη μάσκα καθ’ όλη τη διάρκεια της παρουσίας τους στο σχολείο ή θα πρέπει να τη φοράνε σε συγκεκριμένες περιστάσεις (π.χ. όταν μπαίνουν σε γραμμές, όταν τους πλησιάζει κάποιος σε συγκεκριμένη απόσταση, όταν μιλάνε εντός της τάξης, στο κυλικείο);
- Θα ληφθεί πρόνοια για παιδιά που για ιατρικούς ή άλλους λόγους δεν θα μπορούν να φοράνε μάσκα;
- Υπάρχουν αρκετές κινητές μονάδες δειγματοληψίας για να καλύψουν και τα 330 Δημοτικά και 9 Ειδικά Σχολεία; Μικρά και μεγάλα; Στην πόλη και στην ύπαιθρο;
- Υπάρχει η δυνατότητα για διενέργεια τεστ σάλιου για τα παιδιά;
- Αν κάποιο παιδί απουσιάζει τη μέρα που γίνεται η δειγματοληψία στο σχολείο τι γίνεται;
- Τον έλεγχο του safepass ποιος θα τον κάνει, με ποια μέσα και πότε;
- Τα παιδιά που είναι ήδη 6 ετών αλλά φοιτούν σε νηπιαγωγεία θα πρέπει να υποβάλλονται σε τεστ και να φοράνε μάσκα; Έχουν δει το φως της δημοσιότητας διάφορα δημοσιεύματα που αναφέρουν πως δεν θα ισχύσουν τα μέτρα για τα νηπιαγωγεία όμως πρέπει να υπάρξουν ξεκάθαρες οδηγίες από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
- Πώς θα προστατευτούν τα παιδιά και το προσωπικό των νηπιαγωγείων;
Το πιο δύσκολο και βασανιστικό ερώτημα όμως αφορά στη διαχείριση των παιδιών που θα αρνηθούν να φορέσουν μάσκα ή να υποβληθούν σε τεστ, είτε μετά από δική τους πρωτοβουλία είτε επειδή ακολουθούν οδηγίες των γονιών τους. Οι εκπαιδευτικοί, σε ρόλο αστυνομικού, θα διώχνουν τα παιδιά από το σχολείο; Πώς θα επηρεάσει αυτό τη σχέση εκπαιδευτικού/μαθητή και εκπαιδευτικού/γονέα; Τις αντιδράσεις και τον θυμό των γονέων ποιος θα τον κατευνάσει και ποιος θα προστατέψει τους εκπαιδευτικούς; Πώς θα διασφαλιστεί η πρόσβαση των παιδιών αυτών στην εκπαίδευση;
Αυτά και άλλα πολλά ερωτήματα οφείλει να απαντήσει άμεσα το ΥΠΠΑΝ. Οι επόμενες μέρες είναι κρίσιμες και η επιτυχής εφαρμογή των νέων μέτρων θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις οδηγίες και τις διαβεβαιώσεις που θα δώσει το ΥΠΠΑΝ σε γονείς, παιδιά και εκπαιδευτικούς.
Ένα μάθημα που πρέπει να αντλήσει η Επίσημη Πλευρά από τη διαμορφωθείσα κατάσταση είναι πως η ισοπέδωση και η οριζόντια αντιμετώπιση της πανδημίας δημιουργεί προβλήματα. Όταν εφαρμόζονται ισοπεδωτικά τα ίδια μέτρα καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας, μέτρα τα οποία έρχονται σε αντίθεση με την πραγματικότητα εκτός σχολείου, αναπόφευκτα είναι καταδικασμένα να αποτύχουν. Πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο συνύπαρξης δύο πρωτοκόλλων, ενός «κανονικού» και ενός «αυστηρού». Όταν δεν υπάρχει αυξημένος αριθμός κρουσμάτων στην κοινότητα ή κρούσματα εντός της συγκεκριμένης σχολικής μονάδας να εφαρμόζεται το «κανονικό» πρωτόκολλο, ένα πρωτόκολλο που να επιτρέπει τη συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών και να συνάδει με την πραγματικότητα εκτός σχολείου. Όταν εντοπίζονται κρούσματα στην κοινότητα ή εντός της σχολικής μονάδας να ενεργοποιείται το «αυστηρό» πρωτόκολλο προσωρινά. Τότε, τα παιδιά θα μπορούν να αντιληφθούν την ιδιαιτερότητα και τη σημασία των μέτρων και θα τα τηρούν.
Λεωνίδας Χατζηλοΐζου
Οργανωτικός Γραμματέας ΠΟΕΔ
Οργανωτικός Γραμματέας ΑΚΙΔΑ