Προαιρετικά Ολοήμερα Σχολεία: Η αναβάθμιση του θεσμού αποτελεί μονόδρομο
ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΣΑΠΗ* ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ**
Αναντίρρητα, ο θεσμός του ολοήμερου σχολείου αποτελεί σήμερα μια κοινωνική αναγκαιότητα που συμβάλλει στην κοινωνική συνοχή και στη στήριξη κυρίως των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, ενώ παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον για τους μαθητές.
Η Υπουργός Παιδείας, σε πολλές δημόσιες τοποθετήσεις της, αναφέρεται στην αναγκαιότητα εκσυγχρονισμού του ολοήμερου σχολείου, της βελτίωσης του ωρολογίου προγράμματος και της δημιουργίας αναλυτικών προγραμμάτων που θα αναβαθμίσουν τον θεσμό, συμβάλλοντας τόσο στη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων όσο και στην ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων για τους μαθητές. Πρόκειται, προφανώς, για μια θετική εξέλιξη, αλλά και αναγκαιότητα, την οποία μπορούν να κατανοήσουν πλήρως και να ταυτιστούν μαζί της όσοι υπηρέτησαν ή υπηρετούν τον θεσμό.
Για την επιτυχή εφαρμογή και υλοποίηση όσων δηλώνει η ΥΠΑΝ, είναι αναγκαίο να εστιάσουμε στη σημαντικότητα διασύνδεσης του θεσμού των ΠΟΣ με το πρωινό σχολείο. Η μετάβαση από το πρωινό σχολείο στο ολοήμερο σχολείο προϋποθέτει την ομαλή σύνδεση των δύο. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, οι συμβασιούχοι εκπαιδευτικοί είναι εντελώς αποκομμένοι από το πρωινό σχολείο, αφού αναλαμβάνουν καθήκοντα με την έναρξη του ολοήμερου σχολείου στις 13:05, με εξαίρεση έναν μόνο εκπαιδευτικό ο οποίος αναλαμβάνει και διοικητικά καθήκοντα και προσέρχεται στη σχολική μονάδα μια ώρα νωρίτερα. Η εν λόγω πρακτική δεν επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς των ΠΟΣ να αποτελούν μέλη της σχολικής μονάδας, ενώ πολλές φορές αντιμετωπίζονται ως ξένο σώμα ή ως επισκέπτες. Αν επιτυγχανόταν το αίτημα για αύξηση των παρεχόμενων διδακτικών περιόδων απασχόλησης στους συμβασιούχους εκπαιδευτικούς ώστε να συμμετέχουν και στο πρωινό πρόγραμμα του πρωινού σχολείου, σίγουρα η λειτουργία του Προγράμματος θα ήταν βελτιωμένη. Ευελπιστούμε ότι το ΥΠΑΝ θα λάβει σοβαρά υπόψη από τη νέα σχολική χρονιά, τις εισηγήσεις που έχει καταθέσει η ΠΟΕΔ σε ότι αφορά τη βελτίωση του θεσμού. Σημαντικότερη εισήγηση είναι η παραχώρηση κανονικών συμβάσεων σε εκπαιδευτικούς, οι οποίοι θα εργάζονται τόσο στο πρωινό όσο και στο απογευματινό σχολείο με στόχο την πλήρη διασύνδεσή τους.
Η πρακτική που εφαρμόζεται τα τελευταία δύο χρόνια, παρουσιάζει πολλές δυσκολίες και δυσχεραίνει την ομαλή λειτουργία των σχολείων τόσο όσο αφορά τη στελέχωση του Ολοήμερου Σχολείου όσο και την ομαλή λειτουργία του. Πολλές φορές, προβλήματα που προκύπτουν καθ´ όλη τη διάρκεια της ημέρας δεν γνωστοποιούνται στους εκπαιδευτικούς του απογευματινού σχολείου και ως εκ τούτου δεν γνωρίζουν πως να τα διαχειριστούν, ενώ δεν υπάρχει ούτε η αναγκαία διοικητική υποστήριξη. Ταυτόχρονα, τα όσα προβλήματα εμφανίζονται κατά τη διάρκεια λειτουργίας του ΠΟΣ γνωστοποιούνται με αρκετή καθυστέρηση ή και καθόλου προς τη διεύθυνση του σχολείου, με αποτέλεσμα αυτά να συσσωρεύονται και να δυσκολεύουν το έργο των εκπαιδευτικών.
Το ΥΠΑΝ οφείλει να μελετήσει πολύ προσεκτικά το εργασιακό καθεστώς των συμβασιούχων εκπαιδευτικών στα ΠΟΣ, προσφέροντας συμβάσεις πλήρους ωραρίου, δίνοντάς τους έτσι τη δυνατότητα να αποτελούν μέλη της σχολικής μονάδας, πετυχαίνοντας έτσι την ουσιαστική σύνδεση του πρωινού με το απογευματινό σχολείο και ελαχιστοποιώντας τα προαναφερθέντα προβλήματα που ταλανίζουν τα ΠΟΣ.
Τα οφέλη που θα προκύψουν από τη στελέχωση των ΠΟΣ με διορισμό εκπαιδευτικών με συμβάσεις πλήρους απασχόληση είναι πολλαπλά. Το ολοήμερο θα αποτελεί συνέχεια του πρωινού, ώστε να επιτευχθεί και ο στόχος των Ολοήμερων που είναι η ολόπλευρη ανάπτυξη του κάθε μαθητή. Επίσης, η παροχή συμβάσεων πλήρους απασχόλησης διασφαλίζει τη σταθερότητα του προσωπικού, δημιουργώντας ένα σταθερό και υποστηρικτικό περιβάλλον όπου οι μαθητές απολαμβάνουν μία πιο σταθερή και συνεπή εκπαιδευτική εμπειρία. Συγχρόνως εξασφαλίζει την κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έντονο πρόβλημα στελέχωσης των ολοήμερων σχολείων και ειδικά στις αντικαταστάσεις εκπαιδευτικών που για λόγους ανωτέρας βίας απουσιάζουν από το σχολείο επηρεάζοντας την παρεχόμενη εκπαίδευση, και εγείροντας ζητήματα ασφαλείας των παιδιών. Αναμφίβολα, οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης θα καταστήσουν πιο ελκυστικό τον θεσμό των Ολοήμερων για τους εκπαιδευτικούς.
Σημειώνουμε, πως είναι εύλογες οι ανησυχίες των εκπαιδευτικών που εργάζονται ήδη στα ολοήμερα και αγωνιούν ότι πιθανόν να απωλέσουν την απασχόλησή τους με την παροχή συμβάσεων πλήρους ωραρίου. Ωστόσο ο σχεδιασμός του ΥΠΑΝ για μετατροπή όλων των σχολείων σε Προαιρετικά Ολοήμερα μέχρι το 2028 αμβλύνει τις όποιες ανησυχίες με την άμεση εφαρμογή από τη νέα σχολική χρονιά. Ταυτόχρονα η περαιτέρω επέκταση του θεσμού θα στηρίξει χιλιάδες παιδιά και γονείς. Τονίζεται επίσης ότι μεταξύ 2025 - 2028 θα υπάρξουν αυξημένες προσλήψεις εκπαιδευτικών λόγω των νέων αναγκών που προκύπτουν και των αφυπηρετήσεων.
Τέλος, τονίζουμε πως ο σχεδιασμός του ΥΠΑΝ για τα Ολοήμερα, καθώς και ο προϋπολογισμός που θα πρέπει να τον συνοδεύει, επιβάλλεται να γίνεται με αποκλειστικό γνώμονα τις εκπαιδευτικές ανάγκες και την εύρυθμη λειτουργία του θεσμού, προσεγγίζοντάς τον ως μια επένδυση και προσφορά προς την κοινωνία, μακριά από οικονομίκιστικες λογικές.
«Μια επένδυση στην παιδεία αποδίδει τον καλύτερο τόκο» (Βενιαμίν Φραγκλίνος)
*Αντικαταστάτρια, Αντιπρόεδρος Α.Κί.ΔΑ Λευκωσίας.
**Συμβασιούχος ΠΟΣ, Οργανωτικός Α.Κί.ΔΑ Λευκωσίας.