Ένα από τα πάγια αιτήματα αναβάθμισης της Προδημοτικής Εκπαίδευσης, ήταν η επέκταση της υποχρεωτικής φοίτησης των παιδιών, από την ηλικία των 4 ετών και 8 μηνών στην ηλικία των 4 ετών. Μια πάγια απαίτηση της κοινωνίας και των εκπαιδευτικών και ένα αίτημα καθόλα δίκαιο, με καθαρά εκπαιδευτική και επιστημονική βάση.
Ενώ θα ανέμενε κάποιος πως μετά από τόσα χρόνια αναμονής θα καταρτιζόταν ένας ολοκληρωμένος και σωστός σχεδιασμός, η προηγούμενη Κυβέρνηση αποφάσισε την επιχορήγηση του ιδιωτικού τομέα, με τη χρήση κουπονιών, μέχρι το 2026. Ουσιαστικά επιχειρήθηκε να δοθεί η υπερεξουσία στον Υπουργό Παιδείας για διοχέτευση παιδιών στα ιδιωτικά νηπιαγωγεία, επιχορηγώντας μέρος των διδάκτρων, με το πρόσχημα ότι δεν υπήρχαν αρκετές θέσεις στο Δημόσιο Νηπιαγωγείο.
Μετά από συζητήσεις επί συζητήσεων στην Επιτροπή Παιδείας της Βουλής και στην Ολομέλεια της Βουλής και παρά την απουσία ουσιαστικού διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους, στις 2/12/2022[1] στη Βουλή υπερψηφίστηκε από την πλειοψηφία των κομμάτων, τροπολογία επί της Κυβερνητικής πρότασης, για επέκταση της Υποχρεωτικής Προδημοτικής Εκπαίδευσης. Παρά το γεγονός πως η τροπολογία επιχειρούσε να διασφαλίσει τη μη ιδιωτικοποίηση της Δημόσιας Εκπαίδευσης, συνέχισαν να υπάρχουν σοβαρές επιφυλάξεις επί των προνοιών της Νομοθεσίας, ενώ το ΥΠΑΝ παρέμενε απρόθυμο να προβεί στα δέοντα.
Τελικά, το νομοσχέδιο αναπέμφθηκε από τον ΠτΔ[2] ασκώντας το συνταγματικό του δικαίωμα και μετά την απόρριψη της αναπομπής από τη Βουλή παραπέμφθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο για τελική απόφαση. Το Ανώτατο Δικαστήριο στις 27 Ιουνίου 2023[3], έκρινε αντισυνταγματική τη ρύθμιση που είχε εγκρίνει η Βουλή αφού σύμφωνα με το σκεπτικό που εξέδωσε, η νομοθεσία δημιουργούσε πρόσθετες δαπάνες στον προϋπολογισμό, κάτι το οποίο δεν μπορεί να αποφασίσει η Βουλή.
Ουσιαστικά, μια πολύ σημαντική εκπαιδευτική πολιτική, πετάχτηκε στον κάλαθο των αχρήστων, λόγω κάκιστων χειρισμών από την προηγούμενη Κυβέρνηση. Δυστυχώς, χάθηκε ένα πολύ σημαντικό ορόσημο και μια σπουδαία ευκαιρία να στηριχθεί η Δημόσια Προδημοτική Εκπαίδευση και το Δημόσιο Σχολείο.
Το μόνο θετικό από την όλη υπόθεση είναι πως είναι καταγεγραμμένη η καθολική παραδοχή πως η επέκταση της Υποχρεωτικής Προδημοτικής Εκπαίδευσης πρέπει να προχωρήσει. Χωρίς ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και έμμεσες απειλές περί Ευρωπαΐκών κονδυλίων, η παρούσα Κυβέρνηση και το ΥΠΑΝ μπορούν να προχωρήσουν σε σταδιακή επέκταση της Υποχρεωτικής Προδημοτικής Εκπαίδευσης, σε σωστές βάσεις.
Η επέκταση της υποχρεωτικής Προδημοτικής πρέπει να γίνει με σαφή στρατηγικό σχεδιασμό, σταδιακά και οργανωμένα. Συγκεκριμένα το ΥΠΑΝ πρέπει να:
- προχωρήσει σε ουσιαστικό και γόνιμο διάλογο με όλους τους επηρεαζόμενους φορείς.
- συλλέξει όλα τα σχετικά αριθμητικά δεδομένα και στοιχεία για τα επόμενα 4 χρόνια.
- μετατρέψει σταδιακά τα κοινοτικά νηπιαγωγεία σε δημόσια.
- αξιοποιήσει υφιστάμενα κτίρια τα οποία αυτή τη στιγμή δεν αξιοποιούνται, μετά από τις απαραίτητες μετατροπές και επιδιορθώσεις.
- ανεγείρει νέα νηπιαγωγεία ή να επεκτείνει υφιστάμενα νηπιαγωγεία.
- προσλάβει το απαραίτητο εκπαιδευτικό και βοηθητικό προσωπικό με βάση τις νέες ανάγκες που θα δημιουργηθούν.
- προσαρμόσει τους τύπους των νηπιαγωγείων μετά τη δημιουργία νέων τμημάτων (π.χ. ένα διθέσιο μπορεί να μετατραπεί σε πολυθέσιο) και να δημιουργήσει τις απαραίτητες διοικητικές οργανικές θέσεις.
- προνοήσει για τον σταδιακό διαχωρισμό των διαφόρων ηλικιακών ομάδων σε αμιγείς τάξεις.
Το ΥΠΑΝ οφείλει να προχωρήσει σε σταδιακή και οργανωμένη επέκταση της Υποχρεωτικής Προδημοτικής Εκπαίδευσης, διαφυλάσσοντας τον δημόσιο χαρακτήρα της και διασφαλίζοντας πως όλα τα παιδιά σε όλο το φάσμα της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, έχουν μία θέση στο Δημόσιο Σχολείο. Το μόνο που χρειάζεται, είναι σωστός προγραμματισμός και μια επένδυση η οποία δεν θα σπαταληθεί σε μερικά κουπόνια αλλά θα την απολαμβάνουν και οι επόμενες γενεές.
Λεωνίδας Χατζηλοΐζου, Μέλος ΔΣ ΠΟΕΔ, Γενικός Οργανωτικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ
Μιχάλης Αλεξόπουλος, Γενικός Οργανωτικός Γραμματέας ΠΟΕΔ, Γενικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ
[1] https://politis.com.cy/561203/article
[2] https://www.offsite.com.cy/eidiseis/politiki/anepempse-nomo-gia-epektasi-ypohreotikis-prodimotikis-o-ptd
[3] https://www.stockwatch.com.cy/el/article/ergasiaka-paideia/kokkino-apo-anotato-stin-ypohreotiki-prodimotiki