Το τελευταίο διάστημα το ζήτημα της επέκτασης της υποχρεωτικής Προδημοτικής εκπαίδευσης βρίσκεται στο προσκήνιο μετά την κατάθεση σχετικής νομοθεσίας στην επιτροπή Παιδείας της Βουλής.
Η επέκταση της υποχρεωτικής Δημόσιας Προδημοτικής Εκπαίδευσης ήταν και είναι ένα πάγιο αίτημα της ΠΟΕΔ και των εκπαιδευτικών. Η σχετική επέκταση της προδημοτικής από την ηλικία των 4 και 8 μηνών στην ηλικία των 4 συμπεριλήφθηκε στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Δυστυχώς, αντί να προβλεφθεί η επέκταση της Δημόσιας Προδημοτικής Εκπαίδευσης με την μετατροπή κοινοτικών νηπιαγωγείων σε δημόσιων και τη σταδιακή επέκτασή της με εξασφάλιση επιπρόσθετων κτιρίων και πρόσληψη προσωπικού, η Κυβέρνηση αιτήθηκε την επιχορήγηση των ιδιωτικών νηπιαγωγείων με τη χρήση κουπονιών, μέχρι το 2026.
Στις 18 Φεβρουαρίου του 2021, αναρτήθηκε στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ ο κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Σύμφωνα με τον κανονισμό, ανάμεσα σε άλλα, το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα έπρεπε να περιέχει περίληψη της διεξαχθείσας σύμφωνα με το εθνικό νομικό πλαίσιο διαδικασίας διαβούλευσης με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, τους κοινωνικούς εταίρους, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τις οργανώσεις νεολαίας και άλλους σχετικούς επηρεαζόμενους, και τον τρόπο με τον οποίο αντικατοπτρίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας οι απόψεις που διατυπώνουν τα ενδιαφερόμενα μέρη. Στο πλαίσιο αυτής της διαβούλευσης, στις 4 Μαρτίου 2021, ο ΓΔ της ΕΠΣΑ απέστειλε στην ΠΟΕΔ προσχέδιο μέρους του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Στο σχετικό προσχέδιο ΔΕΝ συμπεριλήφθηκε το κομμάτι της επέκτασης της υποχρεωτικής Προδημοτικής.
Στη δε απαντητική επιστολή της ΠΟΕΔ σχετικά με τις υπόλοιπες πρόνοιες του σχεδίου, αναφέρθηκε πως: «δεν θα γίνει αποδεκτή η εφαρμογή οποιασδήποτε αλλαγής ή/και πολιτικής χωρίς αυτή να τύχει διαβούλευσης, θεσμικού διαλόγου και συμφωνίας». Με βάση τον κανονισμό, η Κυπριακή Δημοκρατία υπέβαλε το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στο οποίο έπρεπε να διαφαίνεται η διαβούλευση που έγινε με τους διάφορους φορείς. Στο τελικό Σχέδιο Ανάκαμψης συμπεριλήφθηκε αναφορά πως η ΠΟΕΔ απέστειλε απαντητική επιστολή στις 16 Μαρτίου, χωρίς να γίνει όμως αναφορά πως η Οργάνωση ζητούσε διάλογο και προειδοποιούσε πως δεν θα δεχτεί οποιεσδήποτε επιβολές πολιτικών χωρίς διαβούλευση. Η δε απάντηση της ΠΟΕΔ, όπως έχουμε προαναφέρει, δεν αφορούσε την επέκταση της Προδημοτικής, αφού ο σχετικός τομέας αποκρύφθηκε εντέχνως από την Οργάνωση.
Παράλληλα, είναι ξεκάθαρα διατυπωμένο στους κανονισμούς, πως το Κράτος – Μέλος, μπορεί να υποβάλει τροποποιήσεις στο σχέδιο αν συντρέχουν επαρκώς δικαιολογημένοι λόγοι, τις οποίες η επιτροπή οφείλει να εξετάσει. Αξίζει να σημειωθεί, πως η δικαιολογία που ακούστηκε από την Επίσημη Πλευρά, πως μέσω του ταμείου ανάκαμψης δεν μπορούν να καταβάλλονται μισθοί επίσης καταρρίπτεται μέσω των ίδιων των κανονισμών της επιτροπής. Όπως αναφέρεται: «Ο μηχανισμός θα πρέπει να στηρίζει έργα που σέβονται την αρχή της προσθετικότητας της χρηματοδότησης της Ένωσης. Ο μηχανισμός δεν θα πρέπει να υποκαθιστά επαναλαμβανόμενες εθνικές δαπάνες παρά μόνο σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις». Παρόμοιες δικαιολογίες έχουμε ακούσει και στο πρόσφατο παρελθόν όπου είχε ειπωθεί στην ΠΟΕΔ πως στο πρόγραμμα ΔΡΑΣΕ+ δεν μπορούσαν να προσληφθούν άτομα με σύμβαση, παρά μόνο με αγορά υπηρεσιών. Μετά από πιέσεις εγκρίθηκε το αίτημα και διορίστηκαν πέρσι 62 συμβασιούχοι αποκλειστικά σε σχολεία ΔΡΑΣΕ+ ενώ φέτος αναμένονται 60 τέτοιοι διορισμοί.
Είναι ξεκάθαρη η τακτική της Κυβέρνησης να εφαρμόσει πλαγίως και υπογείως μεταρρυθμίσεις (εκτός από την επέκταση της Υποχρεωτικής Προδημοτικής στο σχέδιο ανάκαμψης περιλαμβάνεται και η Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού) χωρίς τον απαιτούμενο διάλογο, με σκοπό την επιβολή μονομερών αποφάσεων υπό την απειλή της Ευρωπαϊκής χρηματοδότησης. Το ΥΠΑΝ οφείλει να προχωρήσει σε άμεσο διάλογο για την επέκταση της Προδημοτικής έτσι ώστε να συμφωνηθεί ένα ολοκληρωμένο και εφαρμόσιμο πλάνο το οποίο να στηρίζει και να ενισχύει τον Δημόσιο χαρακτήρα της Παιδείας. Τονίζουμε τέλος, πως η Παιδεία και η Δημόσια Εκπαίδευση αποτελούν δημόσιο αγαθό και σε αυτό έχουν δικαίωμα πρόσβασης όλοι!
Λεωνίδας Χατζηλοΐζου, Μέλος ΔΣ ΠΟΕΔ, Οργ. Γραμματέας ΑΚΙΔΑ
Μιχάλης Αλεξόπουλος, Οργ. Γραμματέας ΠΟΕΔ, Γ. Γραμματέας ΑΚΙΔΑ