Από το 1994 η UNESCO και κατ’ επέκταση οι Επίσημοι Φορείς της Εκπαίδευσης σε κάθε Κράτος, η Διεθνής των Εκπαιδευτικών και οι ανά τον κόσμο Εκπαιδευτικές Οργανώσεις έχουν ορίσει την 5η Οκτωβρίου κάθε χρόνου ως την Παγκόσμια Μέρα Εκπαιδευτικού. Η συγκεκριμένη μέρα ορίστηκε σε ανάμνηση της 5ης Οκτωβρίου του 1966, κατά την οποία συνομολογήθηκε μεταξύ του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, ILO και της UNESCO το ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ του Εκπαιδευτικού, το οποίο συνυπογράφηκε συνακόλουθα από όλα τα Κράτη Μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Συγκεκριμένα τη μέρα αυτή, 5 Οκτωβρίου 1966, οργανώθηκε από την UNESCO σε συνεργασία με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας ειδικό Διακυβερνητικό Συνέδριο, το οποίο υιοθέτησε το πλαίσιο των δικαιωμάτων και των υπευθυνοτήτων που συνιστούν και κατοχυρώνουν το στάτους του εκπαιδευτικού.
Στη διακήρυξη υποδεικνύονται τα διεθνώς αποδεκτά επίπεδα για την αρχική εκπαίδευση αλλά και τη συνεχή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, την εργοδότηση και τις συνθήκες διδασκαλίας, μάθησης και εργασίας.
Περιλαμβάνει αναλυτικά συστάσεις για τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών, σε διάφορα επίπεδα στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για την εκπαίδευση μέσα από την οδό των διαπραγματεύσεων με τις εκπαιδευτικές αρχές.
Ως εκ τούτου τη μέρα αυτή υπενθυμίζεται ο σημαντικός ρόλος των εκπαιδευτικών στην παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα.
Παγκόσμια Μέρα Εκπαιδευτικού 2019
Για τη φετινή μέρα του εκπαιδευτικού η UNESCO δίνει έμφαση στο μέλλον του επαγγέλματος, επισημαίνοντας την αποστροφή των νέων ανθρώπων, ανά το παγκόσμιο, να το επιλέξουν, λόγω των πολιτικών που οι κυβερνήσεις ακολουθούν τόσο κατά του δημόσιου σχολείου όσο και κατά των συνθηκών και όρων εργασίας των εκπαιδευτικών. Οι περικοπές στους προϋπολογισμούς, οι σοβαρές μειώσεις των μισθών, οι εντεινόμενες απαιτήσεις για μετρήσιμα αποτελέσματα, οι συνεχείς μεταρρυθμίσεις εξετάσεων, οι επιθέσεις πανταχόθεν κατά των εκπαιδευτικών, οδήγησαν, σημειώνει η UNESCO, στην άρνηση των νέων ανθρώπων να ακολουθήσουν το νευραλγικό επάγγελμα του δασκάλου, του καθηγητή, της νηπιαγωγού.
Επισημαίνει ότι διαφαίνεται δύσκολη η επίτευξη του στόχου που τέθηκε στα πλαίσια της Ατζέντας για την Εκπαίδευση του 2030, η οποία συνιστά τον οδικό χάρτη επικράτησης και εμβάθυνσης ποιοτικής και διαρκούς εκπαίδευσης για όλους. Σχήμα οξύμωρο αν αναλογιστεί κανείς ότι η αποστροφή προς το επάγγελμα, την οποία γεννούν και εντείνουν οι πολιτικές που αναφέρονται πιο πάνω, οδηγεί στη μη πλήρωση των θέσεων που κενώνονται από τις αποχωρήσεις εκπαιδευτικών σε όλο και περισσότερες χώρες του πλανήτη.
Η κατ’ εξοχήν Διεθνής Οργάνωση για την Εκπαίδευση και τον Πολιτισμό επέλεξε να δώσει έμφαση στη σημασία της αναζήτησης τρόπων να ξαναγίνει το επάγγελμα ελκυστικό για τους νέους ανθρώπους, επικαλούμενη τις διαπιστώσεις της ότι οι Κυβερνήσεις μα και οι Κοινωνίες φορτώνουν την ευθύνη της αποτυχίας των εκπαιδευτικών συστημάτων, που αυτές σχεδιάζουν, υλοποιούν κι εφαρμόζουν στους εκπαιδευτικούς. Η UNESCO χαρακτηριστικά σημειώνει πως «σήμερα με τον πιο εύκολο τρόπο οι εκπαιδευτικοί χρησιμεύουν ως οι αποδιοπομπαίοι τράγοι της αποτυχίας των εκπαιδευτικών συστημάτων». Σημειώνει, μάλιστα πως σήμερα εξαιρετικοί εκπαιδευτικοί απαξιώνονται ενώ την ίδια ώρα επώνυμοι αστέρες του χώρου του θεάματος καθώς επίσης και οι επιρροές των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης εκθειάζονται και αναδεικνύονται ως πρότυπα.
Κατηγορηματικά δηλώνεται στη διακήρυξη της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας του Εκπαιδευτικού πως οι χώρες επιβάλλεται να αναθεωρήσουν πολιτικές, να αναζητήσουν ουσιαστικά κίνητρα, έτσι ώστε νέοι και ταλαντούχοι επιστήμονες να ξαναδούν με θετική προοπτική το επάγγελμα του εκπαιδευτικού και να τύχουν της δέουσας στήριξης σε όλα τα επίπεδα.
Για την κυπριακή πραγματικότητα, σε ό, τι αφορά τα πιο πάνω, το αφήνω στην κρίση του αναγνώστη. Με μια σημείωση: Το σήμερα το δικό μας, ήταν το ακριβό, πολύ πρόσφατο παρελθόν στις πλείστες όσες χώρες της αναφοράς της UNESCO, η οποία περιγράφει το τραγικό παρόν και το δυσοίωνο μέλλον, αν δεν αλλάξουν οι Κυβερνήσεις ρότα.
*Εκπαιδευτικός
Πρόεδρος ΑΚίΔΑ